حدود ۳ سال پیش بود که مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور، شمار افراد مجرد در ایران رو بیشتر از ۱۴.۵ میلیون نفر اعلام کرد و گفت که نزدیک به ۶ میلیون از آقایون ایرونی که در سن ۲۰ تا ۳۴ سالگی هستن، هیچوقت ازدواج نکرده ان و این به اون معناست که نزدیک به نصف آقایون که در سن ازدواج قرار دارن، تجربه ازدواج نداشتن. هم اینکه براساس آمارهای سال ۱۳۹۳، حدود ۴۸ درصد بانوان ایرونی که در سن ازدواج قرار دارن، ازدواج نکردن. آمارها نشون میده که خانوما تقریبا سه برابر بیشتر نسب به آقایون، در خطر تجرد قطعی دارن.
این در حالی که براساس سرشماری سال ۹۵، حدود نصف جمعیت کشور رو زنان تشکیل میده و حدود یه چهارم این تعداد، مجرد هستن. یعنی حدود ۵ میلیون دختر مجرد بوده و تا کنون ازدواج نکردن و این رقم واسه پسران مجرد، به حدود ۶ میلیون نفر می رسه. رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران چند ماه پیش گفتته بود که به ازای هر ۱۰۰ پسر، ۸۲ دختر در سن ازدواج هستن، این در حالیه که میانگین سن ازدواج در حال افزایش و به حدود ۲۵ سال رسیده و نبود اشتیاق به ازدواج در میان تحصیل کردگان ایرونی به مراتب بیشتر از جمعیت عمومی کشوره.
شاخص تجرد قطعی، افراد بالای ۴۰ سال هستن که طبق آمارها، ۵ درصد دختران ایرونی در برابر تجرد قطعی قرار دارن. مهر ماه سال گذشته، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده بود که بیشتر از ۱۱ میلیون جوون مجرد ایرونی، در برابر تجرد قطعی قرار دارن و حد نرمال رو رد کردن و به ازای ۵ میلیون دختر، ۶ میلیون پسر مجرد داریم.
افزایش ازدواج دهه هفتادیا به نسبت دهه شصتیا!
نگاهی به آمارهای بالا نشون میده که ایرانیان دهه شصتی، علاقه چندانی به ازدواج ندارن در حالی که اندازه اشتیاق ایرانیان متولد دهه هفتاد به بعد به ازدواج روند صعودی داره.
در واقع متولدین دهه اول انقلاب اسلامی که درصد قابل توجه ای از هرم جمعیتی کشور رو در اختیار دارن، تمایلی به ازدواج نداشته و در برابر تجرد قطعی قرار گرفتن. دلیل چیه؟
معاونت زنان و امور خونواده ریاست جمهوری در گزارشی، بخشی از این دلیل رو به تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی که در نیم قرن گذشته در ایران انجام شده در رابطه دونست و اونو دلیل تغییر در الگوی زناشویی در میان دختران و جوون می دونه که نمونه هاش، تاخیر در سن ازدواج، بالا رفتن آمار طلاق و کاهش ۱۰ درصدی در نسبت زنان دارای همسر تو یه دهه گذشته هستش.
با در نظر گرفتن اینکه در دهه هفتاد شمسی، سیاستای کنترل جمعیت باعث شد که دختران دهه هفتادی کمتر از پسران دهه شصتی شن، این موضوع دلیل شد تا اندازه ازدواج در میان دختران دهه هفتادی، صعودی تر از دختران دهه شصت شه و آمارها روشن کننده این واقعیته که ازدواج در میان دختران زیر ۲۰ سال کشور زیاد شده و این به معنی پیشی گرفتن ازدواج دهه هفتادیا به نسبت دهه شصتیا هستش.
در میان مصرف کنندگان مواد مخدر، ۱۰ درصد شامل دختران مجرده و نبود ازدواج میتونه دلیل ضعیف تر شدن تعداد بیشتری از دختران جوون ایرونی در سالای آینده و افزایش تعداد ناهنجاریای اجتماعی و امنیتی واسه کشور شه.
ازدواج و طلاق هر دو صعودی
اندازه ازدواجا و طلاقای ثبت شده در سراسر کشور در چند سال گذشته صعودی بوده.
آمارهای اداره ثبت احوال در استان تهران نشون میده که در سال ۹۶، ۵ درصد از طلاقا پس از ۲۹ سال زندگی و ۴۰ درصد طلاق در ۵ سال ابتدایی زندگی صورت میگیره و به روند تجرد قطعی اضافه می کنه.
با این حال، تعداد طلاقای سال ۹۵ تهرانیا به نسبت سال قبل از اون بیشتر از ۲۰ درصد افزایش نشون میده و این سیر به صورت سینوسی در سالای جور واجور بالا و پایین می شه.
شهریور ماه ۹۶ بود که رییس سازمان بهزیستی کشور اعلام کرد که آمار طلاق در مناطق شمالی شهر تهران بیشتره. مناطق شمالی شهر، معمولا در اختیار طیف پولدار و مرفه پایتخت نشینانه که نسبت به مناطق مرکزی و جنوبی شهر، امکانات مادی بیشتری واسه ازدواج و زندگی در اختیار دارن. اما در سالای گذشته، روند طلاق در این بخش جامعه تهران به نسبت بقیه قسمتا روند صعودی پیدا کرده و حتی این طلاق، دلیل بروز جریانای عجیب و غریب به نام جشن طلاق و برگزاری مراسم پر زرق و برق جشن جدایی هم شده که سر و صدای زیادی رو به راه انداخته . . .
چیکار باید کرد؟
افزایش سن ازدواج در میان جامعه جوون ایران و روند صعودی طلاقا در کشور در کنار رسیدن بخشی از جامعه ایرونی به مرز تجرد قطعی، همه زنگ خطری واسه پیشرفت پایدار و امنیت کشور از جنبه های جورواجور فرهنگی و راهبردی تلقی می شه.
افزایش سن ازدواج، کاهش کارایی بخشی از جامعه رو در میدونای تولید و خدمات داره و تنهایی و افسردگی و روی آوردن به ناهنجاریای جور واجور از جمله تجاوزات، مصرف موادمخدر، خودکشی و . . . رو به دنبال می اورد.
علاوه بر این، هزینه بهداشت و سلامت کشور با افزایش مردان و زنان مجرد زیاد می شه و افزایش سن باروری، تولد کودکان ناقص و با مشکلات جسمی رو زیاد می کنه که در آخر، واسه نسل آینده ایرانیان، خبر خوبی نیس.
اینکه به چه دلیل نسل امروز ایرانیان، تمایل کمتری به ازدواج دارن، پرسشیه که صدها دلیل مستند و دارای دلیل میشه براش گفت. اما به نظر می رسه بخشی از نبود اشتیاق جوانان به ازدواج رو باید در سخت گرفتن این در میان نسل جوون ایران دونست که تصور می کنن با امکانات کامل باید به سمت روند ازدواج برن که نگاهی اشتباهه.
از طرفی، اموزشای قبل از ازدواج و مشاوره علمی و تخصصی، هنوز در ایران جایگاه لازم رو پیدا نکرده و بخشی از جامعه جوون در شرف ازدواج ایران، بازم از اطلاعات لازم در این بخش بهره مند نیستن.
کمرنگ شدن الگوی ازدواج سنتی در همسر گزینی جوانان در کشور به دلیل تغییرات الگوی اجتماعی و فرهنگی و مدرنیزاسیون در ده های گذشته، کمکی به افزایش روند ازدواج درمیون نسل جوون نکرده و انگار الگوهای سنتی واسه کاربردی شدن در فضای امروز ایران و جهان، باید نقش فعال تری در سبک زندگی جوانان اجرا کنن.
طبق آمارها، هر اندازه سطح تحصیلات و امکانات مالی افراد کمتر باشه، تمایل به ازدواج در میان اونا زیاد شده و انگار تمکن مالی عالی و مدارک عالیه ارشد و دکترا و حتی پسا دکترا، نه فقط شرط لازم واسه ازدواج موفق نیس، بلکه شرط کافی روی آوردن به اینم به نظر نمی رسه.
با امید به اینکه دولت تدبیر و امید در سالای باقیمونده از دولت دوازدهم، در حالی که اولین سال از برنامه ۵ ساله ششم پیشرفت کشور رو سپری میکنیم و در فصل بودجه ریزی واسه سال ۹۷ هستیم، با همکاری مجلس، بتونه برنامه ای اجرایی واسه تشویق کاربردی جوانان به امر ازدواج رو در دستور کار قرار داده و از همه امکانات کشور واسه تشویق وتشویق جوانان به ازدواج و تحکیم روابط خونواده و همسر گزینی استفاده کنه.
یادمون نره که هرم سنی جامعه ایران به سمت پیری مایل شده و اگه فکری واسه این رقابت بزرگ نکنیم، ایران عصر ۱۴۰۰ با چالشی بد تر از بحران آب و محیط زیست مواجه می شه که تهدیدی جدی واسه امنیت سلامت و بهداشت و پیشرفت پایدار کشور میشه.
به نظر شما، مهم ترین دلیل افزایش تعداد افراد مجرد در ایران چیه؟
