.
و با تشکر خالصانه خدمت همه کساني که به نوعي مرا در به انجام رساندن اين مهم ياري نموده، در پايان از دوستان عزيزم و تمام همکلاسي‌هايم نهايت تشكر و سپاس را دارم.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکيده 1
مقدمه 2
فصل اول: کليات
1-1-معرفي گياه آرتيشو يا کنگر فرنگي 4
1-1-1- تاريخچه 5
1-1-2- گياه شناسي 5
1-1-2-1- نام هاي مختلف گياه آرتيشو 5
1-1-2-2- انواع واريته هاي موجود کنگر فرنگي 7
1-1-2-3- اندام دارويي 8
1-1-2-4- مواد موجود در گياه کنگر فرنگي 8
1-1-2-5- فلاونوئيدهاي موجود در کنگر فرنگي 9
1-1-2-5-1- خواص آنتي اکسيداني فلاونوئيدها 10
1-1-2-5-2- فلاوونوئيد ها معمولا به روش هاي زير عمل مي کنند 11
1-1-2-6-آثار فارماکولوژيکي گياه آرتيشو يا کنگر فرنگي 12
1-1-2-7- عوارض جانبي گياه کنگر فرنگي 12
1-1-2-8- دلايل استفاده از گياه به عنوان منابع آنتي اکسيدان 13
1-1-2-9- اعمال مهم آنتي اکسيدان ها 13
1-1-2-10-راديکال هاي آزاد 14
1-1-2-10-1- استرس اکسيداتيو 14
1-2- استامينوفن 15
1-2-1- تاريخچه کشف استامينوفن 15
1-2-2- کاربرد هاي استامينوفن 17
1-2-3- نام آيوپاک 18
1-2-4- اشکال دارويي استامينوفن 18
1-2-5- مکانيسم اثر استامينوفن 18
1-2-7- عوارض جانبي استامينوفن 19
1-3- کبد 19
1-3-1- کبد و سم زدايي 20
1-3-2- نقش كبد در دفع 21
1-3-3- آمينو ترانسفراز ها 21
1-3-3-1- چه داروهايي باعث ايجاد سطح غيرطبيعي آمينوترانسفرازها مي گردند 23
1-3-3-2- ساير آنزيم هاي کبدي چگونه هستند 24
1-3-3-3- موارد سطح غير طبيعي آنزيم هاي کبدي چه هستند 24
1-3-4- بيماري هاي کبد 26
1-3-4-1- نکروز کبدي ماسيو و مفرط 26
1-3-4-2- بيماري کبدي القا شده توسط دارو و توکسين 27
1-5- پيشينه تحقيق 28
فصل دوم: روش تحقيق
2-1- مواد و و وسايل و تركيبات شيميائي مصرفي 34
2-2- دستگاه ها، لوازم و تجهيزات غير مصرفي 37
2-3- روشها و مراحل اجراي آزمايش 38
2-3-1- نحوه انتخاب و شرايط نگهداري حيوانات مورد آزمايش 38
2-3-2-گروه بندي حيوانات مورد آزمايش 39
2-3-3- چگونگي تهيه و تجويز عصاره هيدروالکلي گياه آرتيشو 40
2-3-4- طريقه گاواژ كردن حيوان 41
2-3-5- القاء مسموميت توسط استامينوفن در موش هاي صحرايي 42
2-3-6- خون گيري 43
2-3-7- روش تهيه ي سرم 44
2-3-8- تست هاي آزمايشگاهي بر روي نمونه هاي سرم خون 44
2-3-8-1- اندازه گيري آنزيم هاي آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمينو ترانسفراز(AST) 44
2-3-9- روش هاي تجزيه وتحليل و محاسبه آماري 45
فصل سوم: نتايج
3-1- مقايسه نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) در گروه هاي مورد بررسي 47
3-2- مقايسه نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) در گروه هاي مورد بررسي 55
3-3- مقايسه نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) در گروه هاي مورد بررسي 63
فصل چهارم: بحث و نتيجه گيري
نتيجه گيري 80
پيشنهادها 80
منابع و مآخذ
منابع فارسي 82
منابع انگليسي 84
ABSTRACT 93
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 3-1 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 48
جدول 3-2 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 49
جدول 3-3 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز ALT)…………………………………………51
جدول 3-4 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 53
جدول 3-5 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 55
جدول 3-6 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 57
جدول 3-7 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 59
جدول 3-8 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 61
جدول 3-9 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 63
جدول 3-10 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 65
جدول 3-11 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 67
جدول 3-12مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 69
فهرست نمودار ها
عنوان صفحه
نمودار3-1- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 48
نمودار 3-2- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 50
نمودار 3-3- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 52
نمودار3-4- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلانين آمينو ترانسفراز (ALT) 54
نمودار 3-5- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 56
نمودار 3-6- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 58
نمودار 3-7- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 60
نمودار 3-8- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) 62
نمودار 3-9- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 64
نمودار 3-10- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 66
نمودار 3-11- نتايج مربوط به ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 68
نمودار 3-12 مقايسه ميانگين غلظت آنزيم آلکالن فسفاتاز (ALP) 70
فهرست شکل‌ها
عنوان صفحه
شکل (1-1) گياه آرتيشو(کنگر فرنگي) 7
شکل (1-2) ساختار شيميايي پاراستامول 18
شکل (2-1)محل نگهداري حيوانات 38
شکل (2-2) روش وزن کردن رت ها 40
شکل (2-3) دستگاه روتاري 41
شکل (2-4) روش تجويز دارو به صورت گاواژ 42
شکل (2-5) نحوه خون گيري مستقيم از قلب موش هاي صحرايي 43
شکل (2-6) سانتريفيوژ …44
بررسي اثر عصاره آرتيشو در مسموميت کبدي حاد ناشي از استامينوفن
در موش صحرايي نر نژاد ويستار
بهوسيلهي: فاطمه شيري گرکاني
چکيده
استامينوفن يک داروي متداول ضد درد و تب است که در دوزهاي بالا منجر به نکروز کبدي و کليوي در انسان و حيوان مي گردد. آرتيشو گياهي با ترکيبات فلاونوئيدي، آلکالوئيدي و خواص آنتي اکسيداني است. در تحقيق حاضر اثر محافظت کبدي عصاره هيدروالکلي گياه آرتيشو در مسموميت حاد کبدي ناشي از استامينوفن مورد بررسي قرار گرفته است.
48 سر موش صحرايي نر از نژاد ويستار به طور تصادفي در 6 گروه تقسيم شدند شامل: کنترل، گروه دريافت کننده استامينوفن(mg/kg 700)، گروه هاي دريافت کننده استامينوفن(mg/kg 700)+عصاره آرتيشو با دوز(600,800,1000mg/kg)، و گروه دريافت کننده آرتيشو با دوز (mg/kg 1000). دارو و عصاره به شکل دهاني تجويز گرديدند. بعد از 24 ساعت نمونه گيري انجام شد و با روش کالريمتريک ميزان آنزيم هاي ALT وAST وALP سنجيده شد. در پايان داده ها با نرم افزار spss ويرايش 18 و تست آماري توکي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
نتايج نشان دهنده افزايش معني دار آنزيم هاي ALT،AST و ALP (p?0.001)در گروه دريافت کننده استامينوفن مي باشد. به طوري که اين پارامترها در گروه هاي دريافت کننده عصاره کاهش يافت.
نتيجه گيري: مصرف آرتيشو مي تواند اثرات سمي استامينوفن را بر آنزيم هاي کبدي کاهش دهد.
کلمات کليدي: استامينوفن، آرتيشو، کبد، موش صحرايي
مقدمه
نارسايي حاد کبد در اثر عوامل متعددي از جمله هپاتيت هاي ويروسي، آسيب هاي توکسيک ناشي از سموم و داروها و همچنين ايسکمي ايجاد مي شود. کبد اولين سد دفاعي بدن را در برابر آسيب ناشي از مواد بيولوژيک برون زاد تشکيل مي دهد که خود ممکن است به نکروز سلول هاي کبدي بيانجامد. در آسيب هاي توکسيک کبد، استرس هاي اکسيداتيو نقشي اساسي را بر عهده دارند.
كبد مكان استراتژيك وصول مواد غذايي جذب شده و همچنين مولكول هاي جذب شده مضر، داروها و سم باكتري ها مي باشد (65). به طور کلي کبد اعمال حياتي مهمي همچون سم زدايي، سوخت و ساز کربوهيدرات ها، ترشح صفرا، سنتز فيبرينوژن و پروترومبين پلاسما، تنظيم گلوکز و چربي خون و… را به عهده دارد و مخزن موادي مثل گلوکز(به صورت گليکوژن)، چربي، ويتامين ها و آهن مي باشد.
همان طور که عنوان شد يکي از مهم ترين اعمال كبد علاوه بر سوخت و ساز مواد مختلف، سم زدايي مواد آلوده كننده محيطي و داروهاي شيميايي مي باشد. در اكثر موارد در طي عمل سم زدايي، فعال سازي متابوليكي توسط آنزيم هاي سيتوكروم P450 ميكروزوم هاي كبدي باعث ايجاد متابوليت هاي سمي و فعال مي‌شود كه اين مي تواند موجب آسيب بافت هاي مختلف از جمله كبد شود. تيواستاميد، تتراكلريدكربن، اتانول و استامينوفن از جمله موادي هستند كه بعد از ورود به بدن توسط آنزيم هاي سيستم سم زدايي سيتوکروم P450 متابوليزه مي شود.
آمينو ترانسفراز ها معرفي براي سلامت کبد به شمار مي آيند. آلانين آمينو ترانسفراز اساسا در کبد يافت
مي شود ولي آسپارتات آمينو ترانسفراز علاوه بر کبد در بافت هاي ديگر نيز يافت مي شوند. بنابراين جزء نشانگرهاي کمتر اختصاصي کبد به شمار مي روند (96). همچنين مقدار آلکالن فسفاتاز سرم، در بچه هاي در حال رشد و در دوران بارداري و به طور پاتولوژيک در ضايعات استخواني و کبدي افزايش
مي يابد.
حال با توجه به عوارض جانبي داروهاي شيميايي بر روي بعضي از بافت هاي بدن به خصوص کبد، مسئله بازگشت به استفاده از داروهاي گياهي و طبيعي مد نظر قرار گرفته است.
در اين تحقيق از عصاره هيدروالکلي گياه آرتيشوCynara scolymus L.)) جهت جلوگيري از ضايعات ناشي از استامينوفن استفاده شده است، در طب سنتي از اين گياه براي درمان برخي اختلالات مانند: ديابت، آترواسکلروز و اختلالات کبدي استفاده مي شود. مطالعات آزمايشگاهي انجام شده روي اين گياه نشان داده است كه اين گياه داراي اثرات آنتي اكسيداني، محافظت کبدي و.. مي باشد. بنابراين در اين تحقيق اثرات حفاظت کبدي گياه آرتيشو در برابر مسموميت ناشي از استامينوفن مورد بررسي قرار مي گيرد.
هدف پژوهش
هدف از پژوهش حاضر بررسي اثر محافظت کبدي گياه آرتيشو بر ميزان فعاليت آنزيم هاي ALT ، AST و ALP مي باشد.
فصل اول
کليات
1-1- معرفي گياه آرتيشو يا کنگر فرنگي
1-1-1- تاريخچه
کنگر فرنگي يکي از قديمي ترين گياهان دارويي جهان است که در طول هزاران سال کشت مي شده است اين گياه چند ساله بومي جنوب اروپا، مديترانه و شمال آفريقا و جزاير قناري است. اين گياه اولين بار در يونان و روم باستان و در قرن هجدهم در فرانسه شناخته شده و توسط سياحان فرانسوي و اسپانيايي به قاره امريکا نيز برده شد. پزشکان باستان از کنگر فرنگي به عنوان داروي مدر، پايين آورنده کلسترول، محرک کبدي و رفع مشکلات کبدي و گوارشي استفاده مي کردند. همچنين اين گياه در اعصار گذشته به صورت پودر شده براي برطرف کردن بوي بد بدن بين مردم محبوبيت داشته است(41،50،58،82).
1-1-2- گياه شناسي
1-1-2-1- نام هاي مختلف گياه آرتيشو
لاتين: C.cardanculus Var. Sativa يا Cynara scolymus L.
آلماني:Artischocke
فرانسه:Artichant, Artichant commun
انگليسي: Globeartichoke,Artichoke, Common, ardichoke, Gardenartichoke
فارسي: کنگر فرنگي، اردشاهي، انگنار، انگينار
عربي: خرشوف(41،68)
گياه Cynara scolymus L. گياهي است چند ساله يا پايا، حساس به سرما، با طول عمر 4 سال که ارتفاع آن به 2 متر مي رسد. داراي برگ هاي بسيار بزرگ متمايل به سفيد به ابعاد 40×15 سانتي متر، بدون خار يا داراي دندانه هاي نوک تيز
