پایان نامه با کلید واژه پرداخت الکترونیکی

الکترونیکی در صورتی قابل استناد است که به وسیله رایانه ای یا دیگر وسایل الکترونیکی مشابه ثبت و دخیره شده باشند.
2-3-2 انواع اسناد تجاری الکترونیکی

برای دانلود متن کامل پایان نامه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه ، پروپوزال ،سمینار مقطع کارشناسی ، ارشد و دکتری در موضوعات مختلف با فرمت ورد می توانید به سایت  40y.ir  مراجعه نمایید
رشته حقوق همه گرایش ها : عمومی ، جزا و جرم شناسی ، بین الملل،خصوصی…

در این سایت مجموعه بسیار بزرگی از مقالات و پایان نامه ها درج شده که قسمتی از آنها به صورت رایگان و بقیه برای فروش و دانلود درج شده اند

بنابر منابع حقوقی اسناد تجارتی الکترونیکی اقسام اسناد مزبور عبارتند از برات الکترونیکی، سفته الکترونیکی، چک الکترونیکی، قبض رسمی انبار الکترونیکی، سهام الکترونیکی، اوراق مشارکت الکترونیکی و … می باشد.
الف –پول الکترونیکی
در سال‌های اخیر، مصرف کنندگان تمایل چشمگیری برای انجام مبادلات الکترونیکی از خود نشان داده‌اند. کاهش هزینه و افزایش سرعت دسترسی به اینترنت و مزایای اقتصادی و اجتماعی تجارت الکترونیکی از دلایل اصلی توجه مردم به اینگونه مبادلات است پول الکترونیکی که یکی از مهمترین زیر سیستم‌های پرداخت الکترونیکی است معرفی می‌گردد و مزایا و معایب آن بررسی می‌شود. در واقع پول الکترونیکی یک مکانیسم پرداخت ارزش ذخیره شده یا پیش پرداخت شده‌است که در آن مقداری از وجوه یا ارزش که برای مصرف کننده قابل استفاده‌است، در یک وسیله و قطعه الکترونیکی ذخیره شده و در تصرف مشتری است.
پول الکترونیکی عبارت است از هر رسانه، ماده، ابزار یا سیستمی که از طریق انتقال اطلاعات ذخیره شده، بتواند به‌صورت الکترومغناطیسی عمل پرداخت را انجام دهد.
پول الکترونیکی در زبان انگلیسی با کلماتی نظیر E-Cash، Digital Money و E-Money و در فارسی با عباراتی نظر «پول بر پایه اطلاعات، پول غیر قابل لمس، پول رقمی و پول الکترونیکی» شناخته شده است. هویت پول الکترونیکی از لحاظ ساختاری، عبارت است از بیت­های موجود در حافظه رایانه، که دارای ارزشی برابر با ارزش پول نقد است.
با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات، گسترش استفاده از پول الکترونیکی از اواسط دهه 1990، آغاز شده و شاید بتوان دوره کنونی را نیز دوره اقتصاد اینترنتی نامید. به‌همین جهت هرچند که معرفی پول الکترونیک در ابتدا به‌وسیله شرکت‌های فناوری انجام شد، اما پس از مدتی با توجه به گستره آن، بانکداری توجه ویژه ای به نقش و جایگاه آن در سیاست های پولی مبذول داشت. به‌رغم اهمیت پول نقد در مبادلات، پرداخت الکترونیکی به‌تدریج گسترش یافته و فرایندها و عملیات سنتی بانکی و مالی را متحول نموده، فرصت­های جدیدی را برای بازیگران بخش­های مالی و بانکی ایجاد کرده و باعث ارتقای رقابت و بهره­وری و کاهش هزینه عملیاتی شده است.
درحال حاضر نیز پول الکترونیک به دو شکل کارت هوشمند و پول شبکه (بسته های نرم‌افزاری قابل تبادل روی اینترنت) وجود دارد.
جامعه اروپا در پیش نویس دستورالعمل خود، پول الکترونیکی را بدین‌گونه توصیف نموده است:
بر روی قطعه‌ای الکترونیکی همانند تراشه کارت و یا حافظه‌کامپیوتر به صورت الکترونیکی ذخیره شده است.
به عنوان یک وسیله پرداخت برای تعهدات اشخاصی غیر از مؤسسه صادر کننده، پذیرفته شده‌است.
بدین منظور ایجاد شده‌است که به عنوان جانشین الکترونیکی برای سکه و اسکناس در دسترس و اختیار استفاده کنندگان قرار گیرد.
به منظور انتقال الکترونیکی وجوه و پرداخت‌های با مقدار محدود ایجاد شده‌است.
مشاور امور مصرف کنندگان آمریکا، پول الکترونیکی را به این عنوان توصیف نموده‌است : پولی است که به صورت الکترونیکی حرکت کرده و به گردش درمی آید و می‌تواند به صورت کارت هوشمند و یا کارت‌هایی که در آن‌ها ارزش ذخیره شده، یا کیف پول الکترونیکی ارایه شود. همچنین می‌تواند در پایانه فروش استفاده شده و یا بدون دخالت هیچ شخص دیگری و مستقیماً به صورت شخص به شخص مورد استفاده قرار گیرد و نیز می‌تواند از طریق خطوط تلفن به سوی بانک‌ها و یا دیگر ارائه دهندگان خدمات یا صادرکنندگان (پول الکترونیکی) به حرکت درآمده و یا خرج شود.
پول الکترونیکی در یک تقسیم­بندی به دو نوع تقسیم می­شود.
1. پول الکترونیکی شناسایی شده؛ این نوع پول الکترونیکی، حاوی اطلاعاتی درباره هویت مالک آن‌ها بوده و هویت دارنده‌ی آن قابل شناسایی است. قابلیت استفاده از این پول در دو روش پیوسته و ناپیوسته امکان‌پذیر است.
2. پول الکترونیکی غیر قابل شناسایی (بدون نام و نشان)؛ این نوع پول دیجیتالی، خصوصیت مخفی بودن هویت فرد دارنده­اش را دربر دارد و از این لحاظ، درست مانند پول کاغذی سنّتی است. هنگامی‌که پول دیجیتالی از حسابی برداشت شد، بدون باقی گذاشتن هیچ اثری می­توان آن‌را خرج نمود و با توجه به این نکته که هنگام ایجاد کردن پول دیجیتالی از امضاهای نامشخص استفاده می­شود، امکان پی گیری آن در هیچ بانکی وجود ندارد.

ب –برات الکترونیکی
در قوانین ایران برات تعریف نشده، ولی بیشتر حقوقدانان، برات را به نوشتهای تعریف کردهاند که به موجب آن شخصی به شخص دیگر امر میکند تا مبلغی در وجه یا حواله کرد شخص ثالثی، در موعد معینی یا قابل تعیینی پرداخت کند. همچنین، در کنوانسیون ژنو راجع به برات و سفته بین المللی 1987، در کنوانسیون سازمان ملل راجع به برات و سفته بین المللی مصوب 1988 سفته 1930، قانون بروات انگلستان 1882، قانون بروات استرالیا 1909، آنسیترال و قانون اسناد قابل انتقال هند 1881، کانادا 1958، برات عبارت از «نوشته»ای است که شخصی به دیگری دستور میدهد تا مبلغ معینی پول، در موعد معین یا قابل تعیین در آینده در وجه یا حواله کرد شخص ثالثی بپردازد. در این تعریف یک ویژگی عمده برای برات ذکر شده است و آن «نوشته» بودن برات است. مفهوم «نوشته» در رابطه با برات الکترونیکی در ادامه مطلب تحلیل میگردد. در تعریف برات الکترونیکی نیز میتوان گفت برات الکترونیکی فرآیندی است که متوجه پردازش الکترونیکی مراحل
صدور، قبولی، تحویل، تأیید، پرداخت، انتقال، تنزیل، تعهد و مجموعهای از عملیاتبررسی قواعد حقوقی حاکم بر برات الکترونیکی براتی است که با استفاده از فناوری شبکه و بانکداری الکترونیکی صورت میگیرد و در آن به جای تمبر فیزیکی از تمبر الکترونیکی استفاده میشود. برات الکترونیکی علاوه بر کاهش هزینه ها، سرعت عمل فراوانی به تجارت داده و در صورت نقص در مندرجات، سامانه از صدور آن خودداری میکند و در همان حال نیز همان عمل برات کاغذی را انجام میدهد؛ به خصوص در استرالیا، بیشتر پیشنهادهای ارائه شده در زمینه اصلاح
قوانین مربوط به برات و سفته، ارائه راهحلی برای کنار گذاشتن یا کاهش عمده هزینه های درگیر در تولید، تجارت و امنیت اسناد کاغذی است.
ج –چک الکترونیکی
یک چک الکترونیکی نسخه الکترونیکی و یا به عبارتی نسخه نمایشی چک کاغذی است. بعبارتی دیگر چک الکترونیکی در واقع یمی از شیوه های پرداخت الکترونیکی است، که به دو نوع چک اصیل الکترونیکی و چک جایگزین تقسیم می شود. چک الکترونیکی، گونه ای الکترونیکی از یک چک کاغذی است و مشتری باید در یکی از خدمت رسانان الکترونیکی حساب داشته باشد.
چند ویژگی اولیه چک‌های الکترونیکی از این قرارند:
همان اطلاعاتی را دارند که در چک‌های کاغذی موجود است.
می‌توانند با همان ارزش و چهارچوب قانونی چک‌های کاغذی پایه‌ریزی شوند.
قابلیت پیوند به اطلاعات نامحدود و معاوضه سریع بین سایر بخش‌ها را دارند.
می‌توانند در هر تراکنش مشابه چک‌های کاغذی امروزی استفاده شوند.
توسعه قابل استفاده بودن در مقایسه با چک‌های کاغذی با اضافه کردن مبلغ.

چک الکترونیکی به همان روش چک‌های کاغذی عمل می‌کند، نویسنده چکذ (Payer)، چک الکترونیکی را به کمک انواع مختلفی از دسـتگاه‌های الکترونیـکی می‌نویسـد و سـپس آن را به وسـیله ترمینـال‌های دریافـت‌کننده (Payer) به بانک‌های دریافت‌کننده واگذار می‌کند. دریافت‌کننده‌های الکترونیکی، چک الکترونیکی را که نوعی اعتبار رسیده محسوب می‌شود، در قالب سپرده دریافت نموده و سپس آن را به بانک‌های پرداخت‌کننده (Payer’s banks) می‌سپارند.بانک‌های پرداخت‌کننده چک الکترونیکی را تایید نموده و حساب مرتبط با چک را شارژ می‌کنند.
در جریان چک الکترونیکی، تراکنش می‌تواند از جانب بانک‌های دریافت‌کننده (Payer’s banks) آغاز شود، تراکنش با ارسال صورت‌حساب و یا یک یادداشت بانکی به پرداخت‌کننده چک، که در سیستم حساب‌های قابل پرداخت مشتری طراحی شده است، آغاز می‌شود. وقتی زمان پرداخت صورت‌حساب فرا رسید، اطلاعات موجود در صورت‌حساب به وسیله سیستم حساب‌های قابل پرداخت بررسی می‌گردد و سپس داده‌های صورت‌حساب‌ برای آن که یک چک الکترونیکی صادر شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. چک الکترونیکی صادرشده شامل مجموعه اطلاعات یک چک، نظیر دریافت‌کننده چک، مبلغ، زمان پرداخت و اطلاعات حساب می‌باشد. برای امضا نمودن چک، پرداخت‌کننده یک رمز را برای گشوده شدن کارت دفترچه چک خود وارد می‌نماید. (مشابه ورود رمز در کارت هوشمند).
این کارت یک جایگاه امن برای کلید امضای خصوصی پرداخت‌کننده است. یک امضای چک الکترونیکی ممکن است به شکل رمز‌نویسی شده، یک کپی از صورت‌حساب چک الکترونیکی را پیوست داشته باشد، بنابراین یک مزاحم نمی‌تواند صورت‌حسابی دیگر را به صورت‌ تقلبی ثبت و ارسال نماید. قالب‌بندی صورت‌حساب‌ها ثابت نیست ولی می‌تواند از لحاظ طولی، شکل و داده‌های موجود در آن قابل تغییر باشد. بنابراین یک پرداخت‌کننده می‌تواند متن رسیده از دریافت‌کننده (Payee) را برگشت دهد. این امر دریافت‌کننده را قادر می‌سازد تا اطلاعات موردنیاز جهت پرداخت صحیح را تکمیل نماید.
چک الکترونیکی امضا شده به وسیله email یا تراکنش وب، به یک دریافت‌کننده ارسال می‌شود. دریافت‌کننده صحت امضا پرداخت‌کننده را روی چک الکترونیکی و صورت‌حساب بررسی کرده، اطلاعات صورت‌حساب را استخراج نموده و به حساب‌های قابل وصول ارسال می‌کند، دریافت‌کننده رمز خود را جهت گشودن دفترچه چک الکترونیکی وارد می‌کند.
چک‌های پشت‌نویسی شده به بانک‌های دریافت‌کننده جهت تسویه و قرارگیری در حساب ارسال می‌شوند. فرآیند تسویه می‌تواند به وسیله سیستم‌های نمایش چک الکترونیکی (ECP System) موجود یا دیگر سیستم‌های تسویه و پرداخت انجام شود هر دو بانک دریافت‌کننده و پرداخت‌کننده، امضاهای چک الکترونیکی و پشت‌نویسی‌های به‌کار رفته در دو لایه از سیستم (تایید کلیدهای امضا و حساب بانک پرداخت‌کننده اصلی (صادرکننده چک) را بررسی می‌کنند.
بانک پرداخت‌کننده تحقیق می‌کند که این چک الکترونیکی تکراری نباشد، حساب و هویت پرداخت‌کننده جاری صحیح باشد و سپس چک را به پرداخت‌کننده حساب سپرده درخواست (DDA) ارسال می‌کنند. در نهایت یک پیام به پرداخت‌کننده ارسال می‌شود که در آن شرح کاملی از روند تراکنش آمده است.
مزایای پذیرش چک الکترونیک
کارایی عملیاتی: با صرف زمان کمتر بر روی عملیاتی همچون جابه‌جایی، دسته‌بندی و حسابداری چک‌ها از تمام ورودی‌ها، پرسنل فروشگاه، زمان بیشتری جهت تمرکز برای فروش، روند عملیات و سرویس خدمات مشتریان خواهند داشت.
وجود امنیت بالا: هیچگونه اطلاعات حساسی برای صندوقدار و سایرین در دسترس نخواهد بود و بعد از انجام نقل و انتقال پول، مشتری تنها یک برگه فاقد اعتبار در دست خواهد داشت.
هزینه پایین‌تر نسبت به کارمزدهای بانکی: بسته به ارایه‌دهنده سرویس، پذیرنده می‌تواند میزان کارمزد واریز بانکی و کارمزدهای چک‌برگشتی را کاهش دهد که این مقدار می‌تواند بین 5 تا 30 دلار برای هر چک برگشتی باشد.
هزینه‌های عملیاتی پایین‌تر: هزینه فرایند پرداخت در چک‌های الکترونیک نسبت به کارت اعتباری و چک‌های کاغذی پایین‌تر است و با هزینه‌های تراکنش کارت‌های نقدی قابل مقایسه است.
هزینه‌های اداری پایین‌تر: به‌واسطه به‌کارگیری نیروی کار کمتر و زمان کمتر نسبت به پردازش دستی چک‌های کاغذی، هزینه‌های اداری کاهش می‌یابد.
تامین بودجه بهتر: فرایند شبکه ACH نسبت به چک‌های معمولی سریع‌تر انجام خواهد شد. این عمل باعث افزایش جریان نقدینگی و حذف بسیاری از هزینه‌های متغیر (هزینه چک‌های معمول) شده و تسهیل در فرایند پرداخت را به دنبال خواهد داشت.
مدیریت ریسک بهتر: چک الکترونیک به واسطه تایید یا رد آنی تراکنش‌ها، به‌صورت کاراکتری با بانک اطلاعاتی چک‌های بدسابقه و سایر پارامترهای ارزیابی ریسک کنترل خواهد شد. به‌واسطه وجود فرایند تضمین شده چک الکترونیک توسط ارایه‌دهنده سرویس، نگرانی‌ها در مورد چک‌های بدسابقه بر طرف شده است.
حسابداری ساده‌تر: در تمامی فرایندهای پرداخت با ارایه جزییات نقل و انتقال پول به مشتری سرعت انجام افزایش می‌یابد.
سرعت بالاتر: به‌دلیل عدم نیاز به نوشتن مبلغ، تاریخ و امضا بر روی چک، فرایند تایید در چند ثانیه انجام می‌شود.
فصل سوم:
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
3-1. نتیجه گیری :
سند، نوشته ای است که در مقام دعوی یا دفاع قابل
استناد باشد.
اسناد به دو قسم سند عادی و سند رسمی تقسیم می شوند.

مطابق قانون مدنی مقصود از سند رسمی آن است که توسط ماموران رسمی و در حدود صلاحیت آنان و مطابق قانون تنظیم شوند؛ اما در حقوق ثبت اسناد، صرفا به اسنادی که توسط دفاتر اسناد رسمی، در حدود صلاحیت آنان و مطابق قانون تنظیم می شوند سند رسمی می گویند.
سند داری سه رکن : نوشته بودن، قابلیت استناد در مقام دعوی یا دفاع و امضاء می باشند.
داده پیام هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی، نوری و با فناوری‌های جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می‌شود.
سند الکترونیکی، داده پیامی است که در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد.
در بند ب ماده 48 برنامه پنج توسعه کشور مقرر گردیده است که : «سند الکترونیکی در حکم سند کاغذی است مشروط بر آنکه اصالت صدور و تمامیت آن محرز باشد» و در ماده 6 قانون تجارت الکترونیکی ایران نیز آمده است «هرگاه وجود یک نوشته از نظر قانون لازم باشد، داده پیام در حکم نوشته است». پس با توجه به موارد مذکور می توان گفت هرجا که سندی لازم باشد، داده پیام می توانند جانشین و در حکم آن باشند. ضمنا ماده 12 تصریح کرده است «اسناد و ادله اثبات دعوی ممکن است به صورت داده پیام بوده و در هیچ محکمه یا اداره دولتی نمی توان براساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی داده پیام را صرفا به دلیل شکل و قالب آن رد کرد». همچنین در ماده 7 قانون تجارت الکترونیک نیز آمده است: «هر گاه قانون وجود امضا را لازم بداند، امضای الکترونیک مکفی است». بنابراین اسناد الکترونیکی واجد سه رکن اسناد کاغذی یعنی نوشته بودن، قابلیت استناد در مقام دعوی یا دفاع و امضاء می باشند.
قانون ایران تعریفی از سند رسمی الکترونیکی نکرده است و جهت تعریف آن باید به تفسیر مقررات سنتی ناظر به اسناد کاغذی مراجعه کرد. با استناد تعریف قانون مدنی از اسناد رسمی کاغذی می توان گفت: درحقوق ایران سند رسمی الکترونیکی سندی است رسمی، که به صورت الکترونیکی تنظیم و ثبت گردد. برخلاف ایران، قانونگذار فرانسوی نیز در ماده 1317 قانون مدنی خود سند رسمی را به این شکل نموده است: «سند رسمی، سندی است که توسط مأمورین رسمی که حق تنظیم آن را دارند در مکانی که سند در آن تنظیم می شود و با رعایت تشریفات قانونی، تنظیم می شود». حقوقدانان و قانونگذاران این کشور در اقدامی هوشمندانه با مبنا قرار دادن زمینه الکترونیکی، استفاده از سند را محدود به اسناد تجاری ننمودند و دایره شمول آن را به اسناد رسمی وسعت دادند. قانونگذار فرانسه با الحاق بندی دوم به ماده 1317 قانون مدنی خود، سند رسمی الکترونیکی را تعریف نموده و به رسمیت شناخت. این بند مقرر می دارد: «این سند (رسمی) می تواند به صورت الکترونیکی تنظیم شود، مشروط به آنکه مطابق شرایط مقرر، در آئین نامه شورای دولتی، تنظیم و نگهداری شود». جمله پایانی بند اول از ماده 4-1316 همین قانون نیز بیان میدارد:« …امضای صورت گرفته به وسیله مامور رسمی، وصف رسمی بودن را به سند